Απόφαση ΣτΕ για την παραγραφή φορολογικών αξιώσεων του Δημοσίου
Δημοσιεύτηκε στις 27-6-2017 η με αριθμό 1738/2017 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με την ερμηνεία και την συνταγματικότητα των διατάξεων που αυθαίρετα και κατά το δοκούν παρατείνουν στο διηνεκές την περίοδο παραγραφής των φορολογικών αξιώσεων.
Η ανωτέρω απόφαση που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, έκρινε ότι για την επιβολή επιβαρύνσεων υπό την μορφή φόρων, τελών, εισφορών και σχετικών κυρώσεων, απαιτείται να προβλέπεται συγκεκριμένη προθεσμία παραγραφής, με εύλογη διάρκεια, η οποία, πρέπει να ορίζεται εκ των προτέρων και η διάρκειά της να είναι επαρκώς προβλέψιμη από τον διοικούμενο, μετά δε την λήξη της να μην είναι πλέον δυνατή η επιβολή εις βάρος του διοικουμένου ούτε της σχετικής οικονομικής επιβαρύνσεως (φόρου, τέλους, εισφοράς) ούτε οποιασδήποτε συνδεδεμένης με αυτήν κυρώσεως.
Το ανώτατο δικαστήριο έφτασε σε αυτό το σκεπτικό, λαμβάνοντας υπόψη του ότι πλέον διευκολύνεται η διαδικασία ελέγχου τόσο λόγω των συγχρόνων ηλεκτρονικών και άλλων μεθόδων ελέγχου όσο και λόγω του γεγονότος ότι πολλά δεδομένα που αφορούν την πάσης φύσεως οικονομική δραστηριότητα των φορολογουμένων (όπως εισόδημα π.χ. από μισθωτές υπηρεσίες, τόκους καταθέσεων κ.λπ.) εισάγονται στο σύστημα ηλεκτρονικής υποβολής των δηλώσεων φόρου εισοδήματος χωρίς να χρειάζεται καμία ενέργεια εκ μέρους των φορολογουμένων. Ως εκ τούτου, δεν δικαιολογείται ο καθορισμός μακρού χρόνου παραγραφής πέραν των χρονικών ορίων που όριζαν προϊσχύσασες διατάξεις σε χρόνο, κατά τον οποίο η φορολογική διοίκηση δεν διέθετε τα μέσα αυτά.
Με την πρακτική του Δημοσίου να παρατείνεται διαδοχικά ο χρόνος παραγραφής των φορολογικών αξιώσεων λίγο πριν από την λήξη είτε της αρχικής παραγραφής, είτε της προηγούμενης παράτασής της, η 5ετής παραγραφή φαίνεται ότι δεν έχει πλέον σε καμία περίπτωση εφαρμογή για τις φορολογικές υποχρεώσεις που γεννήθηκαν κατά τις χρήσεις στις οποίες αφορούν.
Η Ολομέλεια του ανωτάτου δικαστηρίου λαμβάνει υπόψη της την ανάγκη των επιχειρηματιών να γνωρίζουν επακριβώς και στην ώρα τους τις οικονομικές τους εκκρεμότητες. Αντίθετα, η συσσώρευση οφειλών πολλών ετών, λόγω της μετά πάροδο μακρού χρόνου διενέργειας ελέγχου για περισσότερα έτη και εκδόσεως των σχετικών καταλογιστικών πράξεων και αξίωση ταυτόχρονης καταβολής αυτών, δημιουργεί σοβαρά οικονομικά προβλήματα βιωσιμότητας σε εμπόρους και εταιρείες.
Τέλος αυτή η απόφαση ,η οποία ουσιαστικά καθορίζει ένα οριστικό πλαίσιο παραγραφής φορολογικών αξιώσεων καταλήγει σε μερικά ενδιαφέροντα συμπεράσματα από τον σταθερό χρόνο παραγραφής, τα οποία συνοψίζονται στα παρακάτω: